محله‌ای که در قلب بافت تاریخی شهر قم قرار داشت
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۶۴۷۴۰
ایسنا/قم پیشینه محله ملامحمود قم بررسی شد.
سید محسن محسنی در نشست بنیاد قم پژوهی که ۲۸ اسفند با موضوع «محله شناسی؛ محله ملامحمود قم»، برگزار شد، عنوان کرد: در اواخر دوره قاجار ده محله عمده در شهر قم وجود داشت که این محلات بسیار بزرگ بودند و چندین محله کوچک را دربرمی‌گرفتند که محله ملامحمود یکی از این محلات است که متاسفانه به دلیل دخالت در بافت‌های تاریخی که از دوره رضا شاه آغاز شد این محلات از دست رفتند و برخی محلات نیز چندپاره شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
محمد امیدواریان یکی از اهالی محله ملامحمود در خصوص تاریخ این محله، بیان کرد: این محله دوران کودکی من بود که آنجا متولد شدم که در واقع در انتهای غربی بافت تاریخی شهر قم و در بخشی از محله عشقعلی قرار گرفته است.
وی ده محله موجود در استان قم را برشمرد و اظهار کرد: محلات آستانه، عشقعلی، الوندیه، چهارمردان، سیدان، سنگ بند، موسویان، محله مسجد جامع، محله باغ پنبه و محله اسحاقیه از جمله این محلات بوده‌اند.
وی ادامه داد: محله ملامحمود در محدوده ۳۱۴ هکتاری بافت تاریخی شهر قم قرار گرفته بود که در حقیقت بافت تاریخی قم در منطقه ۷ و ۱شهری واقع شده بود که با احداث خیابان عماریاسر، بافت تاریخی قم دوپاره شد.
امیدواریان علت تخریب محله ملامحمود را به دلیل اجرای سه طرح دانست و اضافه کرد: محله ملامحمود تنها محله‌ای است که در چند سال اخیر با اجرای سه پروژه شهری (توسعه شرقی حرم مطهر، محور فاز ۴ عمار یاسر و بلوار پیامبر اعظم) کاملا از بین رفته که علت نابودی این محله همین سه طرح بوده است.
وی با بیان اینکه محله ملا محمود در قلب بافت تاریخی شهر قم قرار داشته است، گفت: این محله در دل محلات یخچال قاضی، تکیه خلوص،گذر قلعه و شادقلی خان قرار داشته است و محل زندگی مرحوم ملامحمود، مرحوم رشدیه، مرحوم میرزا علی محرر(امیدواریان) کاتب، آیت الله صادقی (مدرسی)، سید محمد رضوی ( بزرگان شهر قم)، مرحوم رضا قلی شمر(از بزرگان تعزیه قم) بوده و حتی مدتی محل سکونت امام خمینی (ره) در این محله بوده است.
وی به جزئیات دیگر این محله اشاره کرد و یادآور شد: عمده خانه‌های محله ملا محمود دارای باغچه‌خانه بود و کوچه‌های اصلی محله شامل کوچه زهره که اکنون به کوچه شهید حیدرزاده نام گرفته، کوچه شهیدصنعتی، کوچه شهید وطن دوست و کوچه باغ رئیس کمال بوده است و بن بست معروفی نیز به نام بن بست رشدیه در کنار خانه رشدیه در محله وجود داشت.
وی عناصر شاخص محله ملا محمود را نیز برشمرد و گفت: تکیه ، خانه ملامحمود، خانه رشدیه،آب انبار و گذر محله، خانه آسید محمد رضوی، مسجد حضرت علی اصغر(مسجد کوچک محله)، خانه شیرازی، خانه مهدی زاده برخی از نقاط مهم این محله بوده‌اند.
در ادامه رضا وطن دوست، یکی از هیئت امنای تکیه ملامحمود به تاریخچه این تکیه پرداخت و عنوان کرد: تکیه ملامحمود تقریبا برای ۳۰۰ سال پیش است که در ابتدا چادری برپا و در آن مراسمات مذهبی برگزار می‌شد اما مدتی بعد این چادر به شیروانی ارتقا یافت و سپس در سال ۱۳۴۰ حسینیه آن ساخته شد که دورتادور آن طاق نما داشت.
وی افزود: پس از تخریب تکیه ملامحمود در پشت پاساژ زمزم دوتا خانه خریداری کردیم و برای باری دیگر تکیه‌ای به نام ملا محمود ایجاد کردیم که جایگزین آن تکیه شده است که در ماه‌های محرم و صفر، ایام فاطمیه، ماه رمضان و در دیگر مناسبت‌های مذهبی سال مراسماتی در آن برگزار می‌شود.
محمدرضا صنعتی از دیگر اعضای هیئت امنا تکیه ملامحمود نیز از وجود وقف نامه تکیه و اشیاء وقف شده آن خبر داد و گفت: پس از تخریب تکیه بسیاری از اقلام به تاراج رفت، اما برخی از آنان همچنان موجود است.
وی از وجود اطلاعاتی پیرامون محله ملامحمود در کتاب «جرعه‌ای از دریا» آیت الله شبیری زنجانی خبر داد و اظهار کرد: در جلد ۴ کتاب جرعه‌ای از دریا در مورد تکیه ملامحمود چند صفحه‌ای اطلاعات به رشته تحریر درآمده است.
وی به تاریخچه مسجد کوچک محله اشاره کرد و افزود: پدرِ پدربزرگم (جدم) در گوشه‌ای از حیاط سرویس بهداشتی می‌سازد که وقتی تکمیل می‌شود و قصد استفاده از آن را داشتند تا چندین روز ماری در ورودی آن مکان چنبره زده بود و اجازه نمی‌داد کسی از آن استفاده کند، چندین روز گذشت و به روایت پدربزرگم، پدرش می‌گوید که اینجا شاید مکان مقدسی باشد ما از خیر آن می‌گذریم لذا آن را خراب می‌کند و یک مقدار به وسعت آن اضافه می‌کند و دربی به سمت بیرون باز می‌کند تا مردم در آن نماز بخوانند.
صنعتی ادامه داد: امام در مدتی که در این محله ساکن بودند به این ملتزم بودند که هنگام رفت یا برگشت از درس حتما دو رکعت نماز در این مسجد بخوانند و منظم اینکار را انجام می‌دادند. پس از تخریب این مسجد، از آنجایی که در اوقاف پرونده‌ای برای آن وجود نداشت، با کسب تکلیف از مراجع، مبلغ آن را دریافت کردیم و در قسمت قبله تکیه جدید که به عنوان مسجد است، هزینه کردیم.
در ادامه سید رضا حسینی از اعضای هیئت امنای تکیه ملامحمود به بخشی از خاطرات خود از تکیه ملامحمود اشاره کرد و ادامه داد: در خانه پشتی تکیه سه اتاق بزرگ وجود داشت که یکی از این اتاق‌ها انبار تکیه بود که دورتادور آن پر از اقلام هیئت همچون سپر، شمشیر، زنجیر، لوازم تعزیه خوانی، طبل و ...بود که عمده این اقلام ناپدید شد و بخش کمی از آنان اکنون در تکیه جدید موجود است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: چهارمردان دوره قاجار شهر قم استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها استانی ورزشی نوروز استانی علمی و آموزشی نوروز 1402 استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها بافت تاریخی شهر قم محله ملا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۶۴۷۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امکان ساخت ۴ و نیم میلیون واحد مسکونی جدید در بافت‌های فرسوده
مدیرعامل شرکت بازآفرینی گفت: ظرفیت ساخت ۴.۵ میلیون واحد مسکونی جدید در بافت‌های فرسوده وجود دارد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، محمدرضا مهدیار اسماعیلی، رئیس هیأت عامل صندوق ملی مسکن در دیدار با رئیس هیأت مدیره شرکت باز آفرینی شهری ایران با بیان اینکه هدف این صندوق حمایت همه جانبه از تولید و رونق بازار مسکن کشور است، گفت: با تعریف ساز و کار مناسب و شناسایی بهترین شیوه‌های حمایتی، پشتیبانی از ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری در برنامه این صندوق قرار دارد.
وی گفت: ارائه تضمین‌های لازم برای ساکنین بافت فرسوده و ناکارآمد شهری جهت دریافت تسهیلات از سامانه بانکی از جمله موضوعات فعالیت این صندوق بوده و فرآیند اجرایی آن در دست بررسی است.
همچنین محمد آئینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران هم در این دیدار با توجه به پتانسیل بالای بافت‌های فرسوده برای خانه سازی بدون نیاز به تأمین زمین جدید، گفت: ظرفیت احداث مسکن جدید در این بافت‌ها بیش از ۴.۵ میلیون واحد است.
آئینی افزود: ۳۵ درصد پروانه‌های صادره در بافت‌های فرسوده شهری به صورت تک واحدی و ۷۴ درصد آن‌ها کمتر از ۳ واحد است که در صورت پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، مالکین و سازندگان به ساخت خانه با تراکم بالا ترغیب می‌شوند.
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود